Zasada ustawiania ekspozycji podczas nagrywania filmu jest nieco inna niż w fotografii, chociaż składają się na nią te same parametry – przesłona obiektywu, czas migawki oraz ISO. Ekspozycja jest kluczowym elementem procesu tworzenia nagrań, ponieważ wpływa na to, jak jasne lub ciemne będą ujęcia, oraz na sposób, w jaki kamera rejestruje szczegóły w kadrze. Poprawna ekspozycja jest istotna, aby uzyskać pożądany wygląd i nastrojowość obrazu.

zasada 180 stopni

Czas otwarcia migawki (ang shutter angle) to czas przez jaki ona pozostaje otwarta pozwalając naświetlić matrycę kamery. Przyjęte jest dla filmowania, że powinna ona wynosić 2x klatkarz w krórym nagrywamy. Dla przykładu nagrywając materiał w 25FPS (frame per second) wartość shutter w kamerze powinna wynosić 1/50 sekundy. Jeśli natomiast nagrywamy materiał w slowmotion wykorzystując 100FPS to czas otwarcia migawki powinien wynosić 1/200 sekundy.

Ważną sprawą jest fakt, że w kamerach profesjonalnych nie ustawiamy czasu w częściach sekundy tylko w kącie otwarcia migawki i wtedy należy ustawić 180 stopni dla każdego klatarzu, a kamera sama zrobi resztę za nas. Natomiast w aparatach z funkcją filmowania należy używać czasu otwarcia migawki w sekundach, gdyż niewiele z nich ma opcję shutter angle.

Przyłona czyli F-stop lub T-stop

Przysłona kontroluje ilość światła wpadającego do kamery. Wartość przysłony określa, jak szeroko otwiera się przysłona. Małe wartości przysłony (np. f/1.8) pozwalają na dużą ilość światła i tworzą efekt rozmycia tła (tzw. „efekt bokeh”), podczas gdy duże wartości przysłony (np. f/16) ograniczają ilość światła i zwiększają głębię ostrości. Często w obiektywach do filmowania podaje się wartość T-stop zamiast F-stop. Wartość T mierzy ilość światła w nieco inny sposób ilość światła. Często może się okazać, że T =/ F.

Ustawienie odpowiedniej wartości przysłony wpływa na odpowiednią ekspozycję. Domykając przysłonę zmniejszamy ilość światła, otwierając zwiększamy ilość światła. Należy tak wyregulować przysłonę aby obraz nie był zbyt jasny, ani zbyt ciemny. Jednak należy wziąć pod uwagę, że zmieniając przysłonę zmienia się także głębia nagrywanego obrazu, ale o tym więcej w innym wpisie.

Matryca czyli ISO

Czułość matrycy kamery na światło. Wyższa wartość ISO oznacza większą czułość na światło, co jest przydatne w warunkach słabego oświetlenia, ale może skutkować większym poziomem szumów lub zanieczyszczeń na obrazie.

Jeśli kiedyś zdarzyło Ci się, że filmy nagrane w ciemności lub w trudnych warunkach oświetleniowych miały „charakterystyczne ziarno” to znaczy, że ISO ustawione było za wysokie w stosunku do możliwości matrycy w aparacie.

Posiadając kamerę warto zapoznać się z informacją na temat „natywnego ISO” matrycy. Ta wartość pozwoli na uzyskanie najmniejszej ilości szumu oraz największej rozpiętości tonalnej – ilość stopni koloru białego i czarnego jakie może zarejestrować dana matryca.

Przykładowo kamera GOPRO hero9 Black ma wartość rozpiętość tonalną wyrażoną wartością 9 (GoPro9 DR dynamic range 9 stops). Tania profesjonalna kamera Blackmagic Pocket 4K widzi aż 13 stopni DR.

Czyli jak ustawić prawidłową ekspozycję?

Korzystając w wyżej wymienionych parametrów należy tak ustawić kamerę do filmowania aby obraz nie był za jasny, ani za ciemny – zachowując przy tym odpowiedni „motion blur” czyli zasadę 180 stopni.

Ekspozycję należy kontrolować za pomocą narzędzi dostępnych w kamerze takich jak histogram, waveform czy false color. Musi się ona mieścić w zakresie tych wykresów nie przekraczając wartości skrajnych – gdyż inaczej utracimy szczegóły obrazu w jasnych lub ciemnych partiach obazu.